Dlaczego wikingowie nosili biżuterię? Jak wynika z zachowanych źródeł historycznych oraz badań archeologicznych, Skandynawowie z epoki wikingów chętnie zakładali na siebie liczne ozdoby. Miały one dla nich duże znaczenie nie tylko ze względów estetycznych. Biżuteria pełniła bardzo ważną funkcję społeczną, umawialając status i majątek. Często też służyła jako wygodny sposób na przechowywanie i lokowanie kapitału.
Biżuteria jako symbol statusu społecznego i bogactwa
Zachowane źródła oraz wykopaliska archeologiczne jednoznacznie wskazują, że wikingowie uwielbiali biżuterię. Zamiłowanie do błyskotek dotyczyło zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jak pisze Kim Hjardar w książce "Wikingowie. Najeźdźcy z morza", wydaje się, że wikingowie nosili biżuterię dla podkreślenia swojego statusu społecznego i bogactwa, a także po to, aby być modnym.
Podczas wykopalisk archeologicznych znaleziono tysiące fragmentów różnego kształtu i jakości biżuterii z epoki wikingów – od zgrubnie obrobionych żelaznych okuć po ozdoby wykonane przez uzdolnionych złotników. Biżuteria była wyrazem pozycji społecznej i stanu majątkowego jej właściciela.
Else Roesdahl w książce "Historia wikingów" zauważa jednak, że bardzo rzadko zdarzało się, aby "ozdoby nie pełniły żadnej użytecznej dla stroju funkcji". Dlatego Skandynawowie we wczesnym średniowieczu bardzo sporadycznie nosili pierścienie, a kolczyki były w ich kulturze w ogóle niespotykane.
Biżuteria skandynawska pełniła też funkcję skarbonki
Duńska archeolożka i historyczka podkreśla jednocześnie, że "bransolety i naszyjniki ze szlachetnych metali pełniły również funkcję podręcznych skarbonek". W związku z tym miały one niewyszukany kształt oraz bardzo konkretną wagę.
Większość z nich wykonywano z 200 gramów czystego srebra, co było wówczas równowartością jednej marki. Jak zauważa Roesdahl, biżuteria była więc wcale praktycznym sposobem przechowywania kapitału. Gdy potrzebna była suma mniejsza niż wartość ozdoby, można było odpowiedni kawałek odciąć.
Naszyjniki pełniły rolę skarbonki
Szczególnie naszyjniki wikinki często pełniły funkcję swoistej skarbonki, w której lokowano majątek. Arabski podróżnik Ibn Fadhaln opisywał, że kobiety wikingów na szyi nosiły ozdoby ze złota lub srebra, bowiem mąż każe wykonać naszyjnik dla swojej kobiety, kiedy posiada odpowiednią ilość pieniędzy.
Czytaj więcej: Ciemna strona wypraw Bolesława Chrobrego: aspekt kampanii historycznej
Sposób Wikingów na przechowywanie kapitału
Biżuteria wikingów wykonana była w większości ze srebra pozyskanego z przetopionych arabskich monet. Docierały one w ogromnych ilościach do Skandynawii w ramach zapłaty za towary oraz niewolników. Dla wikingów wartość przedstawiały nie same monety, a zawarty w nich kruszec.
Jak czytamy w "Historii wikingów", biżuteria była wcale praktycznym sposobem przechowywania kapitału. Gdy potrzebna była suma mniejsza niż wartość ozdoby, można było odpowiedni kawałek odciąć. O popularności tego zwyczaju świadczy zawartość licznych skarbów z epoki wikingów odkrywanych przez archeologów.
Skarby wikingów zawierały biżuterię
W przypadku bogatszych znalezisk archeologicznych wykonane ze srebra bransolety czy naszyjniki stanowią ich nieodłączny element. Wikingowie traktowali więc biżuterię jako wygodną i bezpieczną formę lokowania i przechowywania kapitału.
Kobiety Wikingów nosiły naszyjniki warte fortunę
Na szyi noszą ozdoby ze złota lub srebra, bowiem mąż każe wykonać naszyjnik dla swojej kobiety, kiedy posiada 10 000 dirhemów [arabska srebrna moneta]. Kiedy ma 20 000 dirhemów, każe wykonać dwa naszyjniki i tak za każdym razem, gdy jego majątek wzrasta o 10 000 dirhemów. Dzięki temu nierzadko jedna kobieta nosi wiele naszyjników.
Jak relacjonował X-wieczny arabski podróżnik Ibn Fadhaln, kobiety wikingów nosiły naszyjniki o ogromnej wartości, będące odzwierciedleniem majątku ich mężów. Im bogatszy był wiking, tym droższe naszyjniki fundował swojej żonie.
Niektóre wikińskie kobiety mogły nosić naszyjniki warte równowartość kilkudziesięciu tysięcy ówczesnych dirhemów, czyli naprawdę ogromne jak na tamte czasy sumy. Nic dziwnego, że stanowiły one ulubioną formę lokowania kapitału wśród wikingów.
Mężczyźni Wikingów również lubili ozdoby
Co ciekawe, wbrew stereotypom mężczyźni w kulturze wikingów równie chętnie nosili biżuterię, co kobiety. Jak wynika z relacji arabskich podróżników oraz znalezisk archeologicznych, wikinzi bez względu na płeć obwieszali się licznymi ozdobami.
Męska biżuteria wikingów składała się przede wszystkim z naszyjników, bransolet i pierścieni. Często też wikińscy wojownicy zawieszali na szyi galeony, czyli wiszące ozdoby symbolizujące oddanie danemu bóstwu. Dla wikinga posiadanie biżuterii było oznaką statusu i pozycji społecznej.
Biżuteria Wikingów odkrywana przez archeologów
O tym jak bardzo rozpowszechnione było wśród Skandynawów noszenie biżuterii świadczą liczne znaleziska archeologiczne. W wielu skarbach odkrytych przez archeologów znajdowały się ozdoby ze szlachetnych kruszców, które dla wikingów pełniły rolę swoistej przenośnej skarbonki.
- naszyjniki
- bransolety
- pierścienie
Najczęściej odnajdywaną biżuterią wikingów są właśnie naszyjniki, bransolety i pierścienie, zarówno w wersji męskiej jak i damskiej. Stanowią one nieodłączny element wikińskich skarbów odkrywanych przez archeologów.
Podsumowanie
Jak wynika z przedstawionych informacji, wikingowie darzyli biżuterię ogromnym szacunkiem. Ozdoby ze szlachetnych kruszców pełniły dla nich bardzo istotną funkcję społeczną i ekonomiczną. Noszenie biżuterii świadczyło o statusie majątkowym i pozycji w hierarchii plemiennej. Bransolety, naszyjniki czy pierścienie służyły też jako wygodny sposób przechowywania i pomnażania kapitału.
Archeolodzy regularnie odnajdują biżuterię wikingów w postaci naszyjników, bransolet i pierścieni. Świadczy to o tym, jak ważną rolę odgrywały ozdoby w kulturze Skandynawów. Stanowiły one nieodłączny element życia wikingów, niezależnie od płci.
Tagi
Udostępnij artykuł
