Uzbrojenie drużyny pierwszych Piastów to fascynujący temat dla miłośników historii Polski. W artykule przyjrzymy się bliżej rynsztunkowi i broni, z jaką walczyli wojownicy Bolesława Chrobrego na przełomie X i XI wieku. Omówimy m.in. podstawowe rodzaje oręża zaczepnego i obuchowego, wykorzystywane w bitwach przez żołnierzy pierwszego historycznego władcy Polski. Dowiemy się, jak wyglądały groty włóczni, miecze czy topory używane przez drużynników Bolesława Chrobrego.
Włócznia - podstawowa broń wojowników Bolesława Chrobrego
Podstawową bronią zaczepną piastowskiego woja na początku XI wieku była włócznia. Składała się z drzewca i osadzonego na nim grotu. Ostatni z wymienionych komponentów produkowano przeważnie z żelaza.
Długość grotów była rozmaita, niektóre z zachowanych egzemplarzy miały nawet kilkadziesiąt centymetrów. Również kształty grotów różniły się między sobą. Na ziemiach polskich powszechnie stosowano zarówno groty smukłe i wydłużone, jak i masywne.
Podczas boju włóczni używano przede wszystkim do walki wręcz. Niekiedy jednak wykorzystywano je również do miotania. Włócznie produkowano w Polsce. Poświadczają to zachowane w toponomastyce nazwy wsi służebnych – Grotniki i Żerdniki.
Miecze - popularna broń biała w średniowiecznej Polsce
W powszechnym użyciu były również miecze, stosowane zarówno przez jazdę, jak i piechotę. Była to broń obosieczna, składająca się z prostej głowni (brzeszczotu) i symetrycznej rękojeści.
Głownie do polskich mieczy sprowadzano głównie z zachodu Europy oraz Skandynawii, gdzie znajdowały się słynne warsztaty płatnerskie. Pracownie te szczyciły się metodą tzw. damastu skuwanego (dziwerowania).
Miecze noszono w pochwach. Do ich wykonania potrzebne były dwie deszczułki, które oklejano płótnem i okrywano skórą. Miecze wraz z pochwami noszono na pasie, przy lewym boku, w pozycji skośnej.
Czytaj więcej: Najstarsze wierzenia Słowian: nauka o pierwotnej religii i kulcie
Topór - broń obuchowa w rękach wojowników piastowskich
Dużą rolę w wojsku wczesnopiastowskim odgrywała broń obuchowa, głównie różnego rodzaju topory. Typowy topór bojowy ważył niecały 1 kg. Był osadzony na toporzysku długim na około 70 cm. Tym orężem posługiwali się zarówno piechurzy, jak i jeźdźcy.
Topór był bardzo skuteczną bronią w rękach wprawionego i silnego wojownika. Potężny cios w głowę powodował często pęknięcie czaszki przeciwnika, ewentualnie uniemożliwiał mu kontynuowanie walki.
Toporów używano także do zwykłych prac polowych oraz rzemieślniczych. W związku z tym istnieją spore trudności w określeniu, czy odnajdowane przez archeologów okazy służyły rolnikom, czy też wojownikom.
Maczuga - prosta broń pospolitego ruszenia
Maczuga to kolejna broń obuchowa, jaką dysponowali żołnierze walczący w armii Bolesława Chrobrego. Na masową skalę wspomniany oręż stosowało pospolite ruszenie, głównie z powodu łatwości jego wykonania.
Maczuga to w rzeczywistości drewniana pałka, którą nabijano kawałkami żelaza lub krzemienia. Maczugi z żelaznymi głowicami zwykło się nazywać buławami. Nosili je przedstawiciele ówczesnej elity państwa, łącznie z książętami.
Maczuga była niezwykle efektywna w boju. Potężny cios nią w głowę powodował często pęknięcie czaszki przeciwnika, ewentualnie uniemożliwiał mu kontynuowanie walki.
Noże bojowe - oręż do walki wręcz za Bolesława Chrobrego
W skład osobistego uzbrojenia polskich wojowników na początku XI wieku wchodziły również noże bojowe. Używali ich żołnierze dosiadający koni i piesi. Służyły głównie do zadawania ciosów podczas walki wręcz.
W czasach panowania Bolesława Chrobrego i w późniejszych noże bojowe nazywano zasapożnikami z powodu noszenia ich za obuwiem. Niejednokrotnie oręż ten stosowano do dobijania leżącego już na ziemi przeciwnika. Długość noży maksymalnie wynosiła około 20 cm.
Szabla - wschodnia broń w drużynie Chrobrego
Przypuszczalnie dotarła do Polski wraz z Pieczyngami, z którymi Bolesław Chrobry nawiązał kontakty handlowe, polityczne i militarne. Była to broń jednosieczna z charakterystyczną zakrzywioną głownią. W średniowieczu wykorzystywali ją masowo w trakcie walk m.in. Pieczyngowie i Mongołowie.
Szabla okazała się niezwykle przydatną bronią w rękach wprawionych jeźdźców. Jej zakrzywiona głownia zadała groźne rany cięte zarówno ludziom, jak i koniom. Dlatego też szabla znalazła szerokie zastosowanie w polskim wojsku już za panowania Bolesława Chrobrego.
Podsumowanie
W artykule przyjrzeliśmy się bliżej uzbrojeniu i rynsztunkowi wojowników Bolesława Chrobrego. Omówione zostały najważniejsze rodzaje broni używane przez żołnierzy pierwszego historycznego władcy Polski. Wśród nich znalazły się m.in. włócznie, miecze, topory i maczugi. Całość daje ciekawy obraz walki i uzbrojenia w średniowiecznej Polsce na przełomie X i XI wieku.
Mamy nadzieję, że artykuł pozwolił poznać bliżej, z jaką bronią walczyli wojownicy Bolesława Chrobrego. Był to niezwykle barwny i dynamiczny okres w historii Polski, który warto bliżej poznać. Zachęcamy do dalszych poszukiwań na tematy związane z początkami naszego państwa.
Tagi
Udostępnij artykuł
